10 października 2021 r.Archeologiczne broszury o Göda i Białogórzu – na papierze i w internecie
Jednym z głównych zadań, jakie stawia przed sobą nasz transgraniczny projekt "1000 lat Górnych Łużyc - ludzie, grody, miasta" jest zachęcenie mieszkańców regionu po obu stronach Nysy Łużyckiej, ale także gości odwiedzających ten bogaty w ślady historii, zabytki kultury i skarby archeologiczne region do zapoznania się z jego dziedzictwem kulturowym i fascynującą przeszłością.
W tym celu, oprócz dużych, wystaw specjalnych dotyczących naszych trzech tematów projektowych, przygotowano inne formy przekazywania wiedzy, jak choćby oprowadzania, wykłady czy imprezy informacyjne w formie warsztatów. W ramach projektu powstały także dwie dwujęzyczne broszury (polsko-niemieckie), które przybliżają po jednym wybranym zabytku archeologicznym z polskiej i z niemieckiej części Górnych Łużyc.
Zespół projektowy z Saksońskiego Krajowego Urzędu ds. Archeologii (Landesamt für Archäologie Sachsen) wybrał do opisu słowiańskie grodzisko w Göda w powiecie Bautzen. Miejsce to ma bardzo długą historię, sięgającą istniejącej tu stacji misyjnej, zapewne w okresie przed pierwszą udokumentowaną wzmianką z 1006 r. Ponieważ zabytki archeologiczne w Saksonii objęte są ścisłą ochroną, w ramach naszego projektu nie prowadzono żadnych nowych badań ingerujących w konstrukcję wału grodziska. W okolicznych muzeach i w archiwum Urzędu ds. Archeologii przechowywane są jednak liczne dokumenty i znaleziska, które mogą posłużyć do opowiedzenia fascynującej historii tego dawnego słowiańskiego grodu będącego później częścią niemieckiego systemu administracyjnego, na który składały się liczne burgwardy.
Natomiast archeolodzy i antropolodzy z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu zdecydowali się przybliżyć dzieje Górnych Łużyc przed 1000 lat na przykładzie badanego przez nich grodziska w Białogórzu w powiecie zgorzeleckim. Łatwo dostrzegalnym do dziś pozostałościom grodu powstałego prawdopodobnie już w VIII w. n.e. grodowi towarzyszy rozległe cmentarzysko kurhanowe, gdzie spopielone ciała zmarłych grzebano jeszcze w XI w.
Obie bezpłatne broszury w najbliższym czasie sukcesywnie przekazywane będą do działających w regionie muzeów, punktów informacji turystycznych, bibliotek czy instytucji samorządowych. A już teraz można je – także bezpłatnie - pobrać na naszej stronie jako pliki PDF.
Mamy nadzieję, że wiele osób zaciekawionych lekturą tych publikacji ruszy w teren, by osobiście poznać opisywane miejsca. Wały w Göda znajdują się na lokalnym „Szlaku grodzisk” (Schanzenwanderweg), na którym można znaleźć także inne zabytki z wczesnego średniowiecza leżące na zachód od Budziszyna. Zaś zabytki z Białogórza znalazły się wraz z innymi grodziskami w okolicach Zgorzelca zostały ujęte w przygotowanym przez tamtejsze starostwo powiatowe „Szlaku Grodzisk Słowiańskich i Średniowiecznych Zamków”.
Serdecznie dziękujemy drezdeńskiej firmie Ö-Grafik za przygotowanie wspólnej szaty graficznej dla obu publikacji, za jeleniogórskiemu wydawnictwu AdRem za jej udane wykorzystanie i skład.
