Skip Navigation
04 marca 2022 r.

Rekonstrukcje wyglądu dawnych mieszkańców Górnych Łużyc na wystawie w Budziszynie

Chcąc zrekonstruować twarze żyjących niegdyś ludzi, należy dysponować odpowiednim materiałem. Zazwyczaj wykorzystuje się do tego czaszki pochodzące z wykopalisk antropologicznych, a także zachowanych w kryptach i innych miejscach pochówków. Odtwarza się wygląd zarówno znanych postaci historycznych, jak i przypadkowych osób będących reprezentantami badanej grupy ludzkiej. W tego typu pracach bierze udział wielu specjalistów: antropologów, archeologów, historyków sztuki i artystów plastyków.

Do najważniejszych eksponatów prezentowanych obecnie na wystawie w miejskim Muzeum w Budziszynie należą bez wątpienia rekonstrukcje twarzy trojga niegdysiejszych Górnołużyczan. Jako niezbędna podstawa tych rekonstrukcji posłużyły czaszki znalezione podczas prowadzonych przed stu laty prac na słowiańskim grodzisku w Göda koło Budziszyna. Na podstawie nowych badań przyrodniczych wiemy, że pochowane tam osoby zmarły między połową XV i początkiem XVII w. Głowę starszego mężczyzny odtworzono w rekonstrukcji pełnoplastycznej w postaci realistycznego popiersia. Rekonstrukcji młodszego mężczyzny i młodej kobiety dokonano w sposób cyfrowy, wykorzystując nowoczesne programy komputerowe do modelowania twarzy. W pracach brali udział antropolodzy i archeolodzy z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu  oraz artyści-plastycy z Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu.

W pierwszej kolejności czaszki były dokładnie badane i opisane przez antropologów, którzy ustalili płeć odtwarzanej osoby oraz wiek w chwili śmierci. Następnie po bardzo dokładnej analizie obejmującej pomiary czaszki, charakterystykę jej proporcji i cech budowy, określono typ morfologiczny i ustalono takie cechy, jak: kształt nosa, małżowin usznych, oprawę oczu, kształt ust oraz kolor tęczówek i włosów, a także karnację skóry. Dalsza praca była związana z ustaleniem grubości tkanek miękkich, czyli mięśni i skóry, które nanosi się na kopię czaszki zeskanowanej i wydrukowanej z oryginału. Następnie w odpowiedni sposób uzupełnia się nos, usta, oprawę oczu i uszy. W przypadku rekonstrukcji cyfrowej procedury te przeprowadza się na skanach czaszek wprowadzonych do odpowiednich programów graficznych. W dalszych pracach biorą udział artyści plastycy, którzy nadają odtwarzanej głowie indywidualne cechy związane z płcią i wiekiem (np. zmarszczki, przebarwienia skóry itp.), dodają także gałki oczne o właściwej kolorystyce tęczówek, włosy w odpowiedniej barwie. W ostatnim etapie, po konsultacjach z historykami jest przygotowany ubiór i charakteryzacja dobrana do okresu chronologicznego, w którym żyła odtwarzana osoba.

Pełnoplastyczna rekonstrukcja głowy w Muzeum w Budziszynie
Pełnoplastyczna rekonstrukcja głowy w Muzeum w Budziszynie © LfA Sachsen